La Retbutiko
FEL, ĉiam io nova! Por skribi al ni
Indekso
Aktualaj kaj novaj temojĈefa FEL-indekso
Retbutiko
Eldonoj
Ekspedmanieroj
Via konto
Kiel pagi?
La IBAN-sistemo
Kreditkartoj
Adresŝanĝoj
Privilegiaj klientoj

Vizito sur la teron

Retmesaĝo de novaj
FEL ĉe Facebook
FEL ĉe Twitter

Libro el malnova verkista arkivo

István Nemere estas la plej fekunda verkisto – kaj en la hungara literaturo, kaj en la originala esperanta. Ĝenerale, li apartenas al la plej produktivaj verkistoj en la tutmonda literatura historio – li estas aŭtoro de proksimume 300 libroj! Do, la apero de lia nova libro en Esperanto ne estas mirinda afero – de li jam ĉirkaŭ 20 libroj, verkitaj en la verda lingvo aperis!

Nemere verkas en diversaj ĝenroj: psikologia romano, filozofia eseo, akra aventuro, detektiva rakonto, scienca fantazio, esploro pri „flugantaj teleroj” – elekto de la ĝenro dependas, verŝajne, de la momenta humoro de la aŭtoro. Ĉi-foje ni tenas en la manoj klasikkarakteran scienc-fantazian romanon, verkitan kun streĉa enhavfadeno.

El fora kosmo sur la Teron trafis – cetere, hazarde – sendito de iu altevoluinta civilizo – aŭtomata objekto, produkto de supera teknologio. Ĝi ne volas, ke la homoj ĝin malkovru, kaj strebas kiel eble plej rapide forlasi la teron, kiu ja ne estis ĝia celo, sed hazarde mortigas homon, pro kio ĝin komencas persekuti polico. Kaj la libro rakontas pri la persekutado kaj aperanta kompreno inter kelkaj homoj kaj la kosma estaĵo. Cetere, la kosma estaĵo fine fakte kompensas la komencan murdon – ĝi savas homan vivon! Bonege estas transdonita la ĉasista psikologio de policano, por kiu la sola celo estas kapti – ne gravas kiun kaj kial; sukcesas ankaŭ kelkaj aliaj psikologiaj portretoj – ili estas, se ne tro profundaj, tamen sufiĉe trafaj.

La ideoj kaj la enhavo de la libro ne estas tro originalaj – tia originaleco ĝenerale ne karakterizas verkojn de Nemere, kaj aperas en scienc-fantaziaj verkoj ne ofte. Tamen la libro estas fortike ĉarpentita, atentokapta kaj leĝere legebla por esperantistoj de ĉiuj lingvoniveloj – de spertuloj pri Esperanto-literaturo ĝis komencantoj-progresantoj, por kiuj ĝi povas fariĝi la unua legita Esperanto-libro. Eraroj, pro bona laboro de la redaktintoj, preskaŭ forestas, same preskaŭ ne estas strangaj kaj nekompreneblaj esprimoj. Do, la legaĵo ne elstara, sed agrabla kaj rekomendinda por ĉiuj – kaj speciale por ŝatantoj de sciencaj fantaziaĵoj de la 60aj-70aj jaroj, kies stilon ĝi bone imitas.

Tamen, leginte la libron, oni ricevas la impreson, ke ĝi ne nur stile similas tiaspecajn verkojn de tiu epoko, sed ankaŭ estis verkita tiutempe! En la romano estas menciataj uson-sovetiaj rilatoj, eksplodoj en Bejruto kaj simile, aktualaj en la 1980aj jaroj, plej malfrue en 1986! Samtempe, ne estas mencioj pri Interreto, poŝtelefonoj kaj similaj ordinaraĵoj de la 1990aj jaroj, necesaj por la enhavo de la libro, se ĝi estus verkita nuntempe. Do, mi opinias, ke la aŭtoro simple trovis sian malnovan manuskripton de la komenco de la 80aj jaroj, ial tiam neeldonitan, ordigis ĝin sen zorge prilabori, kaj decidis aperigi ĝin nun. Ĉio tio neniel malvalorigas la verkon – ja ni kun plezuro legas malnovajn verkojn – sed simple atentigas ŝatantojn de Nemere-verkado pri tio, ke oni ne taksu ĝin por sekvi la evoluon de la verkmetodo kaj stilo de la preferata aŭtoro. Oni nur komprenu, ke temas pri romano el la frua periodo de lia verkado.

Nikolao Gudskov

Facile digestebla romano

Nemere laŭdire verkis preskaŭ tricenton da libroj, kiuj konsumiĝas en milionoj da ekzempleroj. Tio ne eblus, se li ne scius kiel kapti la atenton de la legantoj. Ĉi-verke li faras tion per simplaj sed efikaj rimedoj. Aperas kelkaj homoj kun trajtoj, kiuj ebligas al ni identiĝi kun ili. Ekĝermas amo inter duopo antaŭe iom seniluzia. Rolas konflikto inter estro kaj subulo. Sed unue kaj laste gravas la ĉasado. Ĉion li prezentas per paralelaj evento-ĉenoj laŭ ritmo komence trankvila, poste pli kaj pli rapida.
La mediopriskriboj kaj personaj prezentoj estas koncizaj, efikaj. Nur iuloke, kiam estas bezono ripozigi la menson, li enŝovas sensimpresojn el naturo kaj urba medio.
La titolo de la romano rakontas precize ĝian intrigon. Iu aŭ io surteriĝas, pasigas kelkajn tagojn sur nia planedo, kaj poste forlasas ĝin. Temas do pri verko scienc-fikcia. Originala detalo estas, ke la vizitanto kvazaŭ „petveture“ alvenas kaj foriras.
La vera misio de tiu vizitanto estas simpla, sed la kondiĉoj surtere igas nenecese plenumi ĝin. Krome, la vizitanto estas ĉiel supera, perfekta, nevundebla, netuŝebla kiel la Fundamento, kaj same seninteresa. Malgraŭ tio, Nemere kreis ĉirkaŭ ĝi ekscitan rakonton kun ĉasado kaj pafado kiel en normala Holivudaĵo.
En turista ĉemara urbeto okazas senintenca murdo. La polico komencas grandskalan serĉadon. La policestroj estas stultuloj, kiuj ne komprenas tion, kio evidentas, kaj kion jam delonge scias la leganto. Ĉi-verke la polico estas eĉ obstine kretena, surd-muta kaj blinda. Eble la verkisto iomete troigas, kiam oni ĉirkaŭas per eta armeo ĝardenan baseneton, pro tio ke knabineto aŭdis plaŭdadon en ĝi.
Ankaŭ obstina rifuzo lerni ion de siaj malsukcesoj karakterizas la ĉi-romanan policon. Bone, alie ĝi rapide rimarkus tion, kion la leganto tuj komprenas: ke tute vanas batali kontraŭ ĉi vizitanto sur la Tero.
En ĉi-ĝenra verko necesas iom da pseŭdo-scienco kaj pseŭdo-filozofio. Al la unua apartenas frazoj kiel „La atomoj de hidrogeno sen elektronoj kiel katjonoj traiĝas al la oksigena spaco“ (p. 155). Al la dua apartenas la jena stultaĵo, kiun jam Arkimedo povintus frakasi: Ĝia ekzisto kaj moviĝo ampleksis tiomajn tempojn kaj spacojn, kiujn oni povis mezuri per neniu vorto (p. 63).
Nemere tamen ne nur distras. Li havas ankaŭ idean mesaĝon al ni. Mesaĝon tre plaĉan, kvankam eble ne la plej originalan:
Homo, kiu povas interkompreniĝi kun Ĝi... Ĉu tiuj aĉuloj ne volas kompreni, ke tion saman scipovus fari iu ajn homo? Sed ja ne kun armilo en mano aŭ kun armiltubo inter la ripoj. Tio falsas aŭ malhelpas ĉiun interkompreniĝon! (p. 158).
Nemere ŝajne ne multe zorgas pri la lingvaĵo, kio estas sinteno parte pozitiva en ĉi-speca verko. Lia lingvaĵo tamen jam de dudek jaroj havas siajn makulojn, kaj ŝajne li fajfas pri ili. Ĉi-verke eĉ tri redaktantoj ne sukcesis elsarki ilin.
Temas pri kelkaj diversaj trajtoj. Unu ne tre grava estas la apero de nenormalaj vortformoj, kiel akcio (=agado, p. 80), NFO (=nifo, p. 81), vizuala (=vida, p. 98), banknoto (=monbileto, p. 143), zero (=nul, p. 156), mikroskopia (p. 150, 164).
La orienteŭropa dialekto de Nemere fojfoje impresas ĉarme, sed aliokaze povas iom ĝeni la komprenon:
Mi apenaŭ kredis siajn okulojn. (p. 64; = miajn).
Darney en tiuj minutoj iomete malamis ĝin, kiel alitempe, aliloke neunufoje malamis la krimulojn (p. 69; = kiel li plurfoje malamis).
Ĝis kiam li estas fermita, li nenion povas damaĝi (p. 129; = dum li estas enfermita).
Ĝi agis kiel eterna fremdulo, ĝis oni ne atakis Ĝin (p. 148; = ĝis oni atakis / dum oni ne atakis).
Malgraŭ ĉio, lia rakonta voĉo kaj liaj dialogoj ĝenerale fluas nature kaj senobstakle. Plej ofte, li ne komplikas tion, kio prefere povas esti simpla.
En kelkaj verkoj Nemere enplektas vere gravajn kaj pensindajn temojn kaj dilemojn de la homa estado. La romano Vizito sur la Teron ne enviciĝas inter tiujn. Ĝi estas ekscita distraĵo, facile digestebla, kiu supozeble ne longe restos en la memoro. Nu, ankaŭ tio estas ĝenro de la literaturo.

Sten Johansson 2

Vizito sur la teron


januaro 2021

La libro estas sufiĉe distra/aventura sciencfikcio, pri longvojaĝanta esplor-roboto/estaĵo, kiu hazarde venas al nia planedo kaj esploras dum ĝi provas kaŝi sin de la lokanoj. Miskomprenoj kaj problemoj kaj paniko rezultas, nesurprize. Ĝi interagas kun kelkaj homoj, kiuj havas diversajn sintenojn pri la afero. La karaktero kaj psikologio kaj motivo de kelkaj ĉefaj roluloj estas bone kaj interese priskribitaj, kaj estas fojfoje interesaj priskriboj pri la "psikologio" de la ambigue viva esploranto/roboto, kiu havas kliŝe preskaŭ magie potencan teknologion.

La libro havas iom pli ol 150 paĝojn (mi legis 10 paĝojn tage sumoe). Ĝi estas sufiĉe facile legebla kaj do verŝajne taŭga ankaŭ por progresantoj aŭ ambiciaj komencantoj, kiuj ĝuas sciencfikcion. Estis kelkaj Nemerecaj lingvaj ĝenaĵoj (ofta misuzo de "ĝis" por signifi "dum", "kontinui" por signifi "daŭrigi", "akcio" por signifi "agado", "neunufoje" por signifi "pli ol unu fojon") sed (plaĉe) tre malmultis tajperaroj kaj misliterumoj.

La rakonto ne estas alta literaturo sed sufiĉe interesa facila distra legaĵo, kvankam iom kliŝa kaj antaŭvidebla diversloke. Mi ĝuis legi ĝin kiel distran rakonton.

https://eo.wikipedia.org/wiki/Vizito_sur_la_Teron

Ruselo

Ekscita distraĵo

La titolo de ĉi tiu romano de Nemere rakontas precize ĝian intrigon. Iu aŭ io surteriĝas, pasigas kelkajn tagojn sur nia planedo, kaj poste forlasas ĝin. Punkto, amen. Temas do pri verko scienc-fikcia, kaj oni povus aldoni, ke ĝi enhavas ankaŭ erojn el fantasto, kiel telepation, kaj el socikritika krimromanarto, kiel intrigeman kaj krimeman policon. Fakte ĝi plenplenas de ŝablonoj el tiuj ĝenroj, kaj unu el malmultaj vere originalaj eroj estas la detalo, ke la vizitanto kvazaŭ "petveture" alvenas kaj foriras.

La vera misio de tiu vizitanto - nomata majuskle "Ĝi" - estas simpla, sed la kondiĉoj surtere igas nenecese plenumi ĝin. La restado do iĝas relative sencela, kaj ĝi - pardonu, Ĝi - krom kelkaj senintencaj fuŝoj, kiel mortigi hundon kaj homon, nur kolektas iom da informoj pri nia mondo kaj ties loĝantoj. Krome, la vizitanto estas ĉiel supera, perfekta, nevundebla, netuŝebla kiel la Fundamento, kaj same seninteresa. Malgraŭ tio, Nemere kreis ĉirkaŭ ĝi tre ekscitan rakonton kun ĉasado kaj pafado kiel en normala Holivudaĵo.

Ĉi aŭtoro laŭdire verkis preskaŭ tricenton da libroj en la hungara kaj dudekon en Esperanto, kaj liaj hungaraj verkoj laŭdire konsumiĝas en milionoj da ekzempleroj. Tio ne eblus, se li ne scius kiel kapti la atenton de la legantoj. Kaj ĉi-verke li faras tion per simplaj sed efikaj rimedoj. Aperas kelkaj homoj kun trajtoj, kiuj ebligas al ni identiĝi kun ili. Ekĝermas amo inter duopo antaŭe iom seniluzia. Rolas konflikto inter senkapabla sed potencavida estro kaj lia lerta kaj honesta subulo. Sed unue kaj laste gravas la ĉasado, persekutado, aŭ - kiel diras Nemere - "pelado". Ĉion ĉi Nemere prezentas per tre lerta rakonta tekniko. Aro da paralelaj evento-ĉenoj intermitas laŭ ritmo trankvila en la komenca parto de la romano, sed pli kaj pli rapide kiam ni venas en pli krizajn etapojn de la intrigo.

Kiel ofte ĉe Nemere, la mediopriskriboj kaj personaj prezentoj estas koncizaj, efikaj. Gravas ĉefe la agado. Nur iuloke, kiam estas bezono iom ripozigi la menson, li enŝovas iom da sensimpresoj el naturo kaj urba medio. Jen profesiulo kiu konas la bazajn trukojn de sia metio.

Estas granda feliĉo, ke ĉi romano legiĝas rapide, kaj ke la ekscita evento-ĉeno kaptas la atenton de la leganto ĝis la lasta paĝo. Ĉar se oni donus al si tempon vere pensi pri la detaloj de la intrigo, ĝi riskus disfali en nekredindon. En la turista ĉemara urbeto Vallen okazas unu murdo. Pro tiu la polico "fermas la urbon" kaj komencas grandskalan serĉadon gvidatan de la ministro pri internaj aferoj. Ankaŭ en mia urbo de temp' al tempo iu murdas iun, sed ĝis nun ne okazas same ĉi-loke. Nu, ni scias ja, ke Nemere tre ŝatas urbojn "fermitajn" (=enfermitajn, ĉirkaŭbaritajn). Kaj kompreneble liaj policestroj estas stultuloj, kiuj ne komprenas tion, kio evidentas, kaj kion jam delonge scias la leganto. Ĉi-verke la polico estas ne nur stulta, sed eĉ obstine kretena, surd-muta kaj blinda. Eble la verkisto iomete troigis, kiam la polico ĉirkaŭas per eta armeo ĝardenan baseneton, pro tio ke knabineto aŭdis plaŭdadon en ĝi.

Ankaŭ obstina rifuzo lerni ion de siaj malsukcesoj karakterizas la ĉi-romanan policon. Bone, alie ĝi rapide rimarkus tion, kion la leganto tuj komprenas: ke tute vanas batali kontraŭ ĉi vizitanto sur la Teron.

En ĉi-ĝenra verko necesas iom da pseŭdo-scienco kaj pseŭdo-filozofio. Tiu povas esti pli aŭ malpli lerte tajlita. Kompreneble, por verki 300 librojn antaŭ ol emeritiĝi, necesas lerto, sed ne zorgemo. Zorgemo rabus tro da tempo. Al la pseŭdoscienco de Vizito sur la Teron apartenas frazoj kiel "La atomoj de hidrogeno sen elektronoj kiel kationoj traiĝas al la oksigena spaco" (p. 155). Al la pseŭdofilozofio apartenas la jena stultaĵo, kiun jam Arkimedo povintus frakasi: "Ĝia ekzisto kaj moviĝo ampleksis tiomajn tempojn kaj spacojn, kiujn oni povis mezuri per neniu vorto" (p. 63). Al ambaŭ kategorioj apartenas eble la jena specimeno:

Nun li komprenis, kiel multe da kunligoj ekzistas inter la Kosmo kaj la Tero. Tiuj ĉi du mondoj verdire ne estas du, sed unu, kaj ili konstante kunligiĝas, jam miliardon da jaroj, eĉ por sekundo ne disŝiriĝis tiuj fadenoj. Per duonfermitaj okuloj li rigardis al la suno kaj karesaj estis la varmaj radioj. Li sciis: ili venis dum ok kaj duono da minutoj el tiu terura alta forno. Ĝuste por tio, ke la fotonoj mortu sur lia brako, ŝultro, en la hararo, ke tie ili finu sian flugon. La ekziston. (p. 17)

Nemere tamen ne kontentiĝas per nura distrado. Li havas ankaŭ idean mesaĝon al ni. Mesaĝon tre plaĉan, kvankam eble ne la plej originalan:

Homo, kiu povas interkompreniĝi kun Ĝi... Ĉu tiuj aĉuloj ne volas kompreni, ke tion saman scipovus fari iu ajn homo? Sed ja ne kun armilo en mano aŭ kun armiltubo inter la ripoj. Tio falsigas aŭ malhelpas ĉiun interkompreniĝon! (p. 158)

Tamen, kiel jam dirite, la ekscita kaj lerte teksita intrigo certagrade protektas la leganton kontraŭ la risko elkovi kritikajn pensojn.

Ankaŭ la lingvaĵo de Nemere baze estas efika kaj bone funkcianta. Li intence ne enŝovas vortumojn strangajn aŭ nekutimajn. Entute, li ŝajne ne multe zorgas pri la lingvaĵo, kio estas sinteno parte pozitiva en ĉi-speca verko. Ĝi tamen havas ankaŭ kelkajn neplaĉajn sekvojn. La lingvaĵo de Nemere jam de dudek jaroj havas siajn makulojn, kaj ŝajne li fajfas pri ili. En kelkaj verkoj oni elsarkis plimulton, en aliaj ne. Ĉi-verke eĉ tri redaktantoj ne sukcesis fliki la ŝiraĵojn.

Temas pri kelkaj diversaj ĝenaj trajtoj. Unu ne tre grava estas la apero de nenormalaj vortformoj, kiel akcio (=agado, p. 80), NFO (=nifo, p. 81), vizuala (=vida, p. 98), ekpenso (=ideo, p. 142, banknoto (=monbileto, p. 143), zero (=nul, p. 156), mikroskopia (p. 150, 164).

Alia, pli ĝenerala trajto estas la uzo de orienteŭropa dialekto de Esperanto, kiu fojfoje impresas nur ĉarme, sed aliokaze povas iom ĝeni la fluan komprenon:

Mi apenaŭ kredis siajn okulojn. (p. 64; = miajn)

Darney en tiuj minutoj iomete malamis ĝin, kiel alitempe, aliloke neunufoje malamis la krimulojn. (p. 69; = kiel li plurfoje malamis)

Do, ĝi venis desupre, el la aero, kaj mi tre miregis, ke eĉ... ĵetis sin al ĝi! (p. 75; jen indus lanĉi divenkonkurson pri la demando kio sin ĵetis al kio!)

Ĝis kiam li estas fermita, li nenion povas domaĝi. (p. 129; = dum li estas enfermita)

Ĝi agis kiel eterna fremdulo, ĝis oni ne atakis Ĝin. (p. 148; = ĝis oni atakis / dum oni ne atakis)

Krom la menciitaj duspecaj apartaĵoj, oni trovas ankaŭ iom da misuzo aŭ misneuzo de -ig kaj -iĝ, sed tion Nemere ja dividas kun multege da verkistaj kolegoj. Malgraŭ ĉio, lia rakonta voĉo kaj liaj dialogoj ĝenerale fluas tre nature kaj senobstakle. Plej ofte, li ne komplikas tion, kio prefere povas esti simpla.

En kelkaj el siaj verkoj Nemere enplektas vere gravajn kaj pensindajn temojn kaj dilemojn de la homa estado. La romano Vizito sur la Teron ne enviciĝas inter tiujn. Ĝi estas ekscita distraĵo, facile digestebla, kiu supozeble ne longe restos en la memoro. Nu, ankaŭ tio estas ĝenro de la literaturo.

Sten Johansson

Trakti eksterkosmanojn

Sciencfikciaj romanistoj ofte elpensas, kiamaniere renkontiĝoj inter teranoj kaj ekstergalaksianoj povus okazi. Kompreneble ni, teranoj, supozas, ke la bonuloj estas ni kaj la aliuloj estas aŭ malamikaj al nia civilizacio (tiam ni tamen iamaniere venkas ilin per nia senfina ruzeco) aŭ primitivaj sovaĝuloj (tiam ni feliĉigas ilin per la benoj de nia vivformo). Tiaspecaj verkoj ja paŭsis la kliŝojn de la malvarma milito al popularaj ĝenroj. Tiam ni konis la intencojn de la koncernaj malamikaj papertigroj, eĉ sen interparoloj. Tiam la mondo estis pli simpla, tial ne necesis esplore sperti mem. La pensmaniero de tiuspeca distrado ankoraŭ estas fekunda, kiel montriĝas la sukceso de ekzemple la filmo Sendependa Tago. Nur escepte - kiel en La tago, kiam la tero haltis la eksterteranoj venas por averti nin pri la pereo. Sed tio estis en 1951, kiam la eksteruloj ankoraŭ ne dediĉis sin al kontraŭusona agado.

Sed ankaŭ estas fantaziaĵoj por pensantaj homoj.

Spaco estas senfina. La Spaco estas malvarmega. La Spaco estas malamika. Sed ja la Centralo tion ne spertas. [...]

Per tiuj vortoj komenciĝas la romano Vizito sur la teron de Istvan Nemere. Mi devas konfesi, ke tiu patosa komenco plurfoje funkciis por mi kiel barilo. Post unu paĝo mi jam formetis la libron, ĉar mi atendis iun scienc-filozofian ekskurson en nebulaj regionoj, kie mi ne estas hejme kaj kiujn mi nepre ne volas viziti por distri min. Eble harditaj legantoj de sciencfikciaĵoj simple ignorus. Sed foje legado ja estas kiel plonĝi en fridan akvon kaj iam mi ja daŭrigis legi.

Mi legis pri Helen Serkin, kies edzo laboras en iu eksterlando, ŝia filo Barry kaj la hundo Tom, pri Arvin Fremont, kiu laboras en iu universitato, sed nun ferias - kaj denove pri observoj de tiu Centralo, kiu stiras la viziton de iu Ĝi sur la tero. Hejma idilio, ripoziga somerumado kaj la pripensoj de la Centralo. La sekvontan tagon la hundo Tom estas morta.

Ĝi aplikis troan ilon kaj tiu primitiva, duaranga estaĵo ĉesis ekzisti. Plej verŝajne ĝi definitrve pereis. Tion jam klare signis ankaŭ ĝiaj biosentiloj. Ĝi jam sciis - sekvontfoje, en simila kazo, certe sufiĉos pli malgranda dozo, la duarangajn estaĵojn sufiĉos nur narkotigi. p. 19)

Ĝi esploras, analizas kaj deĉifras la homan socion. Ĝi ne volas, ke la homoj rimarku ĝian viziton. Ĉu tio signifas, ke Ĝi havas malamikajn intencojn? Ni ne scias, sed altrudon ni komprenas ĉiukaze kiel atakon, krome Ĝi ne ĉiam komprenas sufiĉe bone la funkciadon de la homa socio aŭ misinterpretas siajn observojn. Ĝi devas ekzemple lerni, ke biologia neniigo de iu estulo metas la samestulojn en alarman staton:

En la Kosmo Ĝi jam vizitis estaĵojn, kies socia organizo estis multe pli malaltnivela, ol de tiuj ĉi - ilia teknika nivelo tamen estis alta, kaj se unu el ili malaperis fizike aŭ tutsimple ĉesis ekzisti, la aliaj ne reagis. (p. 40)

Kiamaniere la homoj perceptas la ĉeeston de vizitanto el fora kosmo? Helen rimarkas strangan formon entrudintan en sian domon - la estaĵo blindigas ŝin forfuĝante. Post nelonge troviĝas kadavro - krimo denove, certe iu kliko, konkludas la polico. Tial konsiderinda homa povkoncentriĝo klopodas kapti la krimularon. Sed tamen estas detaloj, kiuj indikas ian eksterteran, aŭ almenaŭ neordinaran kapablon. Finfine Ĝi komunikas kun Arvin per telepatio, evidente ankaŭ tia komunikado ne funkcias perfekte. Ĝi fuĝas de la tero, sed antaŭ tio ni rimarkas, ke la konoj de Ĝi povintus utili al ni.

La romano de Nemere priskribas malsukcesintan lingvan ludon (mi pruntas tiun terminon el la filozofio de Ludwig Wittgenstein). Por partopreni en la ludo, necesas koni la regulojn de la ludo. La reguloj de tiu ludo konsistas el sociaj konvencioj. Kiu konas la regulojn, komprenas kiamaniere funkcias la socio. Se venas eksterulo, kiu estas fremda en tiu vivkonekto, kies ludo havas aliajn regulojn, kies reguloj tute ne aŭ nur parte estas komunaj kun tiuj, kies reguloj estas decidaj, tiam komuna ludado ne plu eblas.

Sed ja eblas agnoski, ke ekzistas aliaj - eble ankaŭ allogaj ludoj.

Legi Vizito sur la teron estis por mi - spite al plurfoja stumblado ĉe la eniro - plezuro. Nemere verkas facilstile, flue kaj estante unu el la plej ampleksaj verkistoj de la nuna mondliteraturo ankaŭ ekonomie kaj sur profesia nivelo, kiun ni nur malofte renkontas en la literaturo de esperanto. Li lerte uzas rakontteknikojn de filmoj kaj certe scias, kiel oni kaptas la atenton de la legantoj. Ankaŭ tiun de mi.

Wolfgang Kirschstein

Vizito sur la teron de István Nemere


Januaro 2021
La libro estas sufiĉe distra/aventura sciencfikcio, pri longvojaĝanta esplor-roboto/estaĵo, kiu hazarde venas al nia planedo kaj esploras dum ĝi provas kaŝi sin de la lokanoj. Miskomprenoj kaj problemoj kaj paniko rezultas, nesurprize. Ĝi interagas kun kelkaj homoj, kiuj havas diversajn sintenojn pri la afero. La karaktero kaj psikologio kaj motivo de kelkaj ĉefaj roluloj estas bone kaj interese priskribitaj, kaj estas fojfoje interesaj priskriboj pri la "psikologio" de la ambigue viva esploranto/roboto, kiu havas kliŝe preskaŭ magie potencan teknologion.
La libro havas iom pli ol 150 paĝojn (mi legis 10 paĝojn tage sumoe). Ĝi estas sufiĉe facile legebla kaj do verŝajne taŭga ankaŭ por progresantoj aŭ ambiciaj komencantoj, kiuj ĝuas sciencfikcion. Estis kelkaj Nemerecaj lingvaj ĝenaĵoj (ofta misuzo de "ĝis" por signifi "dum", "kontinui" por signifi "daŭrigi", "akcio" por signifi "agado", "neunufoje" por signifi "pli ol unu fojon") sed (plaĉe) tre malmultis tajperaroj kaj misliterumoj.
La rakonto ne estas alta literaturo sed sufiĉe interesa facila distra legaĵo, kvankam iom kliŝa kaj antaŭvidebla diversloke. Mi ĝuis legi ĝin kiel distran rakonton.
eo.wikipedia.org/wiki/Vizito_sur_la_Teron

Ruselo (Pollando)

Mon évaluation

Étoiles :
code FEL Mot de passe (mot de passe oublié)

Maximum de 250 caractères. Vous pouvez utiliser la lettre "x" pour indiquer les accents de l'espéranto. Si vous avez fait une faute, écrivez le texte de nouveau. La texte ancien sera supprimé.