Dore domilado solresol
Historio, gramatiko, leksikono de la universala muzika lingvo Solresol

Solresol, la universala muzika lingvo de Jean François Sudre [ĵa frasŭá sidr] (1787-1862), bazita sur la sep tonoj de la solfeĝo, malofte ricevis la atenton aŭ la respekton, kiun ĝi meritas. Tamen, ĝi estis la unua planlingvo, kiu akiris la subtenon de generaloj kaj aliaj potenculoj, famaj sciencistoj kaj komponistoj, internaciaj ekspozicioj, institutoj de kleruloj kaj simile (se ne de amasoj da realaj lernintoj kaj uzantoj), kaj tio por lingvo, unue publike prezentita jam 52 jarojn antaŭ la lanĉo de Volapuko kaj 60 jarojn antaŭ la Unua Libro de Esperanto.

Iom da informo lastatempe haveblis en Interreto, sed dumlonge malfacile estis trovi informojn pri ĝi. Precipe, parenteze, en Britio: sufiĉe raraj libroj pri la lingvo ŝajne malaperis en nigran puton for de la bretoj kaj de la ŝtata British Library en Londono, kaj de la Butler-biblioteko de Esperanto-Asocio de Britio.

Nun finfine ni havas per ĉi tiu interesa nova publikaĵo de André Cherpillod la unuan ampleksan elmontron en Esperanto de la universala muzika lingvo de post la dupaĝa resumo de Drezen de 1928/1931 en lia Historio de la Mondolingvo. Malgraŭ la partianaj enkonduko kaj sekcio pri historio, en kiuj Cherpillod tute nenecese emfazadas la superecon de Esperanto, la cetero estas bone organizita kaj objektiva. Li prezentas „plenan analizan gramatikon”, kies ekzemploj fojfoje hante rememorigas pri la Fundamenta Ekzercaro, sed mankas pli longaj tekstoj. Poste li skizas la multajn uzeblajn manierojn uzi la lingvoproponon: skribe (ne nur per la latina alfabeto; eĉ kiel muzikan partituron), parole, stenografie (per mallongigoj, numeraloj, aŭ speciala skribsistemo), kante, permuzikile, geste, per koloraj lumoj aŭ fuzeoj, kaj per frapoj aŭ bruoj per iu ajn rimedo. (Cherpillod tiucele sugestas interalie kalaŝnikovon!) Kaj fine estas nekompleta, sed ilustra dudirekta vortaro.

Mallonga, sed bona.

Ed Robertson