Ni vojaĝu Travel Talk (Nederlands-Engels)

Travel Talk - Ni vojaĝu! estas dulingva vortaro/frazaro por vojaĝoj en formo de komputila kompakta disko eldonita de Libra Multimedia Ltd. en Britio. Ĝi haveblas por pluraj lingvoparoj, inter ili ankaŭ por la paro angla-Esperanto apud, samdiske, la paro angla-nederlanda. La disko estas uzebla per vindozaj (noto 1) kaj Apple Macintosh-komputiloj. La sekvanta priskribo baziĝas sur la vindoza versio.

Rekomendindas havi Soundblaster-kongruan sonkarton por ne nur vide sed ankaŭ aŭde ĝui la programon. Utilas ankaŭ mikrofono, ĉar la programo permesas registri oniajn proprajn prononcekzercojn por kompari ilin kun la modela prononco.

Antaŭ uzo necesas instali la programon sur la ĉefdiskon, de kie oni ĝin funkciigas. Sed instaliĝas nur la programo mem, dum la lingvomaterialo restas sur la kompakta disko, kiu do estu en la diskstacio dum programuzo. La instalado estas tre simpla pere de la aldonita instal-programeto, sed krome necesas, per la kutimaj vindozaj rimedoj, aparte instali la kunliveratan tiparon kun la ĉapelitaj literoj de Esperanto. Post sukcesa instalado oni trovos la vindozan programgrupon Libra Multimedia kun kvar programoj (por po du direktoj en la du lingvoparoj).

La uzado estas facila danke al bone konceptita programfasado, kaj ankaŭ danke al la enkonstruita enkonduko, kiun oni laŭbezone aktivigas per musklako: vira voĉo en la respektiva fontlingvo (do ankaŭ en Esperanto) detale klarigas la uzadon, kaj samtempe la necesaj manipuloj estas bilde demonstrataj sur la ekrano. Eble estas iom bedaŭrinde, ke ĉiujn funkciojn eblas manipuli nur per la muso, ne per la klavaro.

La esperantajn ĉapelitajn literojn liveras la tiparo Publika kreita de Franko Luin. Ĝi estas aldonita en trutajpa kaj postskripta formoj (noto 2) kaj tute aparte, do ĝi estas uzebla ankaŭ en aliaj programoj. Posedantojn de Ĉapelilo ĝenos la fakto, ke ĝi kongruas nek kun la Ĉapelilaj tiparoj, nek kun la normo Latina-3: la literoj de Esperanto okupas tie aliajn kodlokojn.

La lingva materialo estas prezentata en tri sekcioj: „Vortprovizo”, „Temoj” kaj „Dialogoj”. Tiuj sekcioj dividiĝas laŭ temaroj tipe vojaĝaj: hotelo, restoracioj, dokumentaro, vetero, numeraloj, ktp. Kvankam la sekcio „Vortprovizo” donas nur unuopajn terminojn, la sekcio „Temoj” prezentas frazojn kaj frazerojn, kiuj aplikas ĉefe la terminojn el la vortproviza sekcio. En la „Dialogoj” tiu materialo estas prezentata en po du mallongaj konversacioj por ĉiu temo.

Tiel la uzanto trovas sume proksimume 500 lingverojn, en kiuj tamen multo ripetiĝas. Kompare kun la kutimaj lingvaj porvojaĝaj gvidlibretoj tio estas relative modesta. Aliflanke, la programo donas multe pli bonajn kaj agrablajn rimedojn por lerni kaj ekzerci ol iu ajn libro. Ĉio estas plene interaga. Per simpla musklako oni elektas vorton, frazon aŭ dialog(er)on, vidigas ĝian tradukon, aŭdigas ĝian prononcon, aŭ registras kaj reaŭdigas sian propran prononcekzercon. Aparta kontrolfunkcio montras la lernitajn erojn en hazarda sinsekvo, kaj la uzanto povas kolekti poentojn klakante al la ĝustaj alilingvaj ekvivalentoj. Bedaŭrinde, mankas serĉofunkcio laŭ alfabeta indekso.

La esperantajn tradukojn faris Paul Gubbins. La lingvaĵo estas lerta kaj sperta. La esperantaj tekstoj estas parolataj de diverslandaj esperantistoj kun agrabla kaj vere modela prononco. Sed la tradukinto ankaŭ evidentigas sian preferon al malformale elipsa esprimstilo: „Ĉu tiu ĉi la aŭtobuso al ...?”, „Kiu la kajo por ...?”, „Bonvolu al mi la fakturon.” ktp. Nu, tiun stilon oni ja povas toleri, kvankam ĝuste por ĉi tiu celo mi preferus iom pli klasikan frazkonstruon. Sed - por mi - nepre neadekvata estas la nuda „Bonvolu akvon” por „Could you bring some water, please”. Alia apartaĵo estas la preskaŭ konsekvenca evito de „al” kaj prefero esprimi direkton per senprepozicia akuzativo („Ĉu vi povos ĝin sendi Kanadon?”).

Resume oni povas diri, ke „Ni vojaĝu!” estas facile uzebla, agrabla interaga ekzercilo kun lingve bona kaj prononce modela lernmaterialo de modesta amplekso. Kiel praktikan aldonaĵon ĝi kunportas ĝenerale uzeblan trutajpan tiparon por Esperanto (noto 3) .

Franz Kruse