Bretonaj fabeloj
1-en Broceljando

Malabundas fabelkolektoj en Esperanto. Por junaj infanoj la rezulto estas, ke tre granda parto de la monda folkloro devas esti perata en la etnaj lingvoj.

Tra la tuta Eŭropo, kaj el tie tra la Amerikoj, Oceanio kaj aziaj landoj, disvastiĝis, en nekalkulebla nombro da variantoj, kelkaj fabeloj, kiuj per tio fariĝis parto de la folklorstoko de miliardoj da infanoj. Kurioze, laŭ unua vido, estas, ke neniu definitiva teksto de la fabeloj ekzistas. Kial? Ĉar longe, antaŭ ol esti skribitaj, ili cirkuladis parole kaj tiel akiris multajn formojn.

Infanoj ĝuas aŭdi (kaj poste legi) multegfoje la samajn rakontojn. Kiu patr(in)o sukcesis eskapi la ĉiuvesperan postulon „Rakontu/legu al mi pri ...”?

En ĉi tiu tre modestaspekta libro ni trovas variantojn de kvin tradiciaj fabeloj, plus du modernajn verkojn fabelkarakterajn:

1. La Montfort-a anasino. Bela junulino estas kaptita de grafo kaj dorlotata, kvankam mallibera, en luksa ĉambro. Ŝi votas pilgrimi ĉiujare al preĝejo de certa sanktulo, se li ebligos al ŝi eskapon. Ŝi liberiĝas. Post sia morto, en formo de anasino kun idoj, ŝi plu plenumas tiun voton.

2. La blua virbovo. Varianto de la fabelo pri Cindrulino. Servistigitino, per helpo de la spirito de morta blua virbovo, trifoje, elegante vestite, ĉeestas meson, kiun ĉeestas ankaŭ princo. La lastan fojon ŝi perdas lignan ŝuon, kaj la princo ĝin trovas. Trovinte, ke nur ŝia piedo povas facile eniri ĝin, la princo ŝin edzinigas.

3. La reĝeto Johano. La plej juna el tri filoj de reĝo kompatas malriĉan mortinton kaj porpagas lian entombigon. La vulpoforma spirito de la mortinto helpas la junulon akiri turdon, kiu rejunigas, kaj belulinon kun ora hararo. Gajninte ilin, la junulo heredas la reĝan kronon.

4. La sorĉisto Merlino kaj la kavaliroj de la Ronda Tablo. Varianto de la fama legendo pri Reĝo Arturo kaj la sorĉisto Merlino.

5. La faboplanto. Magia faboplanto ebligas al malriĉa viro grimpi ĝis la ĉielo. Tie li petas kaj ricevas, de Sankta Petro, azenon, kiu fekas monerojn. Sed gastejestro ŝtelas la azenon. Duafoje la malriĉulo petas Sanktan Petron kaj ricevas buŝtukon, kiu provizas manĝaĵojn. Denove la gastejestro ŝtelas. Triafoje la malriĉulo petas Sanktan Petron kaj ricevas bastonon, kiu bategas, kiam ordonite. Ĝi bategas la gastejestron, kiu devas redoni la ŝtelaĵojn.

6. Arzoustaff. Tre ĉarma moderna rakonto, verkita de André Ronceray en 1993. Soifanta knabino renkontas ranon en fonto. Post diskutado la rano petas al Thalamis, la reĝino de la orkideoj, ke ŝi refeliĉigu la landon. Thalamis sendas mesaĝon, kiu atingas ĉiujn akvojn, plantojn kaj bestojn de la reĝlando Galezio. Ŝi ordonas, ke ili muzikadu por festo en certa vilaĝo. Flugkapabla porko portas iliajn reprezentantojn al la festo. Nun ĉiujare ili muzikas en la festo kaj ĝojigas la landon.

7. La vera historio de la lupo en la „Lupa Ĉambro”. Moderna rakonto, verkita de Josette Ducloyer en 2005. Tre mallonga rakonto pri la lasta vivanta lupo.

Pluraj komposteraroj ĝenas legadon de la libro, sed ne sufiĉe, por senkuraĝigi la leganton. La stilo de la rakontoj estas plaĉa, la enhavo estas klara. Entute, bona kolekto havinda por tiu, kiu amas fabelojn kaj/aŭ devas kontentigi siajn infanojn per fabeloj.

Donald Broadribb